ANA VASILJEVIĆ – ‘’Re-worn heritage’’ Past creating future, je kolekcija nastala kao deo naučnog rada ‘’Uloga kulturnog nasledja u sistemu samodržive mode’’ objavljenog u okviru doktorskih studija kao i okviru zbornika i konferencije ‘’Tekstilna industrija“ Savez unženjera i tehničara tekstilaca Srbije. Autorski projekat samodrživosti u modi, nakon godina raznovrsnih projekata kreiranja kroz kolekcije, krojenja, tkanja i šivenja, postala je veoma svesna „otpada„ i tkanina koji ostaju nakon svakog novog projekta. Iako se trudi da te ostatke tkanina ponovo upotrebi vrlo često se pojedini delovi čine previše neobično oblikovanim ili malim da bi ih mogla ponovo upotrebiti za cele odevne komade ili veće delove istih. Nakon dosta proučavanja shvatila je da nažalost, mnogi programi recikliranja tekstila ne prihvataju ostatke tkanina, a većina tih ostataka završava u smeću. Zapravo, EPA procenjuje da otprilike 11 miliona tona tekstilnog otpada godišnje završi na odlagalištima, uključujući sve od upotrebne odeće do ostataka modnih proizvoda i tekstilne industrije i gomile prediva. U tim okruženjima sa inače visokim nivoom zagađenja, tekstilu može biti potrebno od 3 meseca do 40 ili više godina da se biorazgradi, a kapaciteti odlagališta smanjuju se alarmantnim brzinama. U tom smislu projekat ‘’Reworn heritage’’ ima za zadatak istraživanje načina na koji se tekstilni otpad i delovi upotrebljenih odevnih predmeta mogu ponovo upotrebiti pre svega u tekstilnoj strukturi i novim likovnim elementima koji obogaćuju odevne komade.
Ovaj projekat je ujedno i izraz poštovanja prema viziji, kreativnosti i odlučnosti svih koji se uključuju u proces ponovne upotrebe ostataka kao deo procesa dizajniranja pod nazivom ‘’zero waste’’. Cilj projekta Re-worn heritage je otkriti način kako da se stvori novi životni vek tekstilnom otpadu tako da ih preradi i upotrebi za izradu novog tekstilnog komada koji će imati jednako važnu ulogu u dizajnerskom procesu izrade. Ani se dopala ideja da se jedinstveni kolorit i tekstura recikliranog tekstila sastoji od mnogo različitih pletiva, tekstura i niti koje potiču od različitih ostataka tkanina, od kojih svaki zapravo ima svoju istoriju. Svaki odevni komad je recikliran ili odrađen prinicipom zero-waste i u njega je na likovni način unet i detalj tekstilnog otpada koji ga ujedno i obogaćuje. Na taj način otvara proces ponovne dekonstrukcije i daje notu vanvremnskog modnog iskaza. Ovim činom otvara se kontinuirani proces ponovne upotrebe.
Osnovnu inspiraciju za reoblikovanje tekstilnog otpada sam potražila u kulturnom nasleđu pirotskih ćilima koji u svom opusu sadrže čak 95 unikatnih šara sa jedistvenim značenjem. Taj neobični simbol pirotskog kraja od 2002. godine ima zaštićeno i geografsko poreklo. Uloga kulturnog nasleđa u samodrživosti modnog dizajna i modne industrije zauzima sve značajniju ulogu pre svega zbog inspirativnih vizuelnih elemenata svakog nacionalnog entiteta ali i njihovih jedinstvenih značenja koja mogu imati snažan uticaj na svest pojedinca. U osnovi celi opus kulturne antropologije čovečanstva, zajedno s individualnom kreativnošću, deo je i novih ekoloških filozofskih principa. Sa strane naučnih istraživanja o odnosu samodrživosti u modi i umetničkog izraza kao integralnog dela mode (kao primenjene umetnosti) najkonkretniji pozitivni rezultati za sada ispoljavaju upravo u polju korišćenja tradicionalnih modnih izraza utvrđenih upravo kao deo kulturnih nasleđa koji su vremenom dokazali svoje estetske i etičke vrednosti.